Küçük işletmelerin ödediği vergileri temel olarak 2 gruba ayırmak mümkün; gelir vergisi ve katma değer vergisi (Kdv). Kdv mal ve hizmet satarken fiyata eklediğiniz vergidir ve müşteriden topladığınız bu vergiyi vergi dairesine gönderirsiniz. Gelir vergisi ise yaptığınız ticaret sonucu bir kar elde ederseniz bu kar üzerinden verilen vergidir.
Finlandiya'da Katma Değer Vergisi (Arvonlisävero)
Finlandiya'da Kdv oranları nedir?
Finlandiya"da Kdv oranları Türkiye'den farklı; yiyecek ve alkolsüz içecek ürünlerinde %14 (restoran, kafe, pizzacı, kebapçı vesairede bu oranlar aynı), diğer pek çok ürün ve hizmette ise kdv oranı %24.
Kitap, ilaç, kültürel ve eğlence biletleri vs de kdv oranı %10.
Kimlerin katma değer vergisi yükümlülüğü vardır?
Yaptığınız işte yıllık hasılatınız 10.000 euro'nun üzerinde ise kdv yükümlülüğünüz var. Diğer bir deyişle bir yıl içinde 10.000 eurodan daha az miktarda mal/hizmet satıyorsanız ürün ve hizmet fiyatlarına Kdv eklemeniz gerekmiyor.
Katma değer vergisi nasıl hesaplanır?
Sattığınız mal veya hizmet için kdv oranı ne ise ona göre ürünün satış fiyatına ekliyorsunuz. Hesaplama için size kolay bir yöntem önerelim: Diyelim satacağınız ürünün kdv oranı %24 ve ürünü 50 liraya aldınız 50 lirada kar eklediniz, ürünün kdvsiz satış fiyatı 100 lira oldu. Bu 100 lirayı 1.24 ile çarparsanız ürünün kdv'li satış fiyatını bulursunuz (124 lira). Aynı şekilde ürünün kdv'li fiyatını 1.24 e bölerseniz: 124 bölü 1.24 = 100 lira ürünün kdvsiz satış fiyatını bulursunuz.
İkinci el eşya alım satımında kdv hesaplaması farklı o yüzden onu aşağıda ayrı bir başlık altında anlatacağız.
Finlandiya'da 2. el eşya alım satımında Kdv nasıl hesaplanıyor?
Finlandiya'da ikinci el eşya alım satımında farklı bir kdv sistemi uygulanıyor.
- Kendinize ait bir kullanılmış eşyayı satarken ürüne kdv eklemenize gerek yok, ayrıca yıllık 5000 euroya kadar olan satışlarda sattığınız ürünlerden gelir vergisi de ödemenize gerek yok. Özetle size ait kullanılmış ürünlerin satışından herhangi bir vergi ödemenize gerek yok (yıllık 5000 euro yu geçmediği sürece).
- Başkasından alıp sattığınız ürünlerde ürün fiyatına kdv ekleme zorunluluğu var. Diyelim bir kişiden 2. el cep telefonu aldınız ve buna belli bir kar ekleyip başka birine satacaksınız; bu durumda ürün fiyatına ayrıca kdv eklemeniz gerekiyor. 2. el ürünlerin alım satımında kdv oranı %24 ancak bu sıfır mallardaki gibi hesaplanmıyor.
Bir örnek verirsek fark kolayca anlaşılır:
Sıfır mal alım satımı kdv hesabı: Toptancıdan 100 liraya bir elbise aldınız, 100 lirada kar payı eklediniz. Ürünün vergisiz fiyatı 200 lira oldu. Buna bir de %24 kdv ekliyorsunuz; 200 x 1.24 = 248 lira kdv li satış fiyatı.
2. el mal alım satımı kdv hesabı: 100 liraya 2. el cep telefonu aldınız. Buna 100 lirada kar payı eklediniz; kdv'siz satış fiyatı 200 lira oldu. Şimdi buna kdv yi eklerken kdv'yi satış fiyatı üzerinden değil sadece kar payı üzerinden hesaplanıyor. Kar payımız 100 liraydı, 100 liranın %24 ünü alıp kdv olarak satış fiyatına ekliyoruz. Bu durumda ürünün kdv'li satış fiyatı 224 lira oluyor.
Not: Bu şekilde ikinci el eşya alıp satacaksanız, bunu ayrıca vergi dairesine bildirmeniz gerekiyor ki bu şekilde daha düşük kdv ile ürünleri satabilesiniz.
Finlandiya'da katma değer vergisi vergi dairesine ödenirken nasıl hesaplama yapılır?
Başta belirttiğimiz gibi ürün ve hizmet satarken bunların fiyatlarına kdv ekliyorsunuz ve bu topladığınız vergileri vergi dairesine ödüyorsunuz.
Peki toplamda ne kadar kdv ödeyeceğimizi nasıl hesaplayacağız?
Müşterilere mal hizmet satarken kestiğiniz fişler ve faturalardan zaten vergi dönemi içerisinde ne kadar katma değer vergisi topladığınız belli ancak bu vergi devlete ödenmeden önce bazı kdv indirimlerinden yararlanabiliyorsunuz.
Not: Bu indirimlerden yararlanabilmek için kdv yükümlülüğünüz olmalı. Diyelim yıllık satışınız 10.000 euro dan az ve kdv yükümlülüğü için herhangi bi başvuru yapmadınız. Bu durumda indirimlerden yararlanamıyorsunuz. 10.000 euro dan az satışı olanların kdv yükümlülüğü olmasa da isteğe bağlı olarak kendinizi kdv yükümlüsü olarak kayıt ettirebilirsiniz.
Örnek: 124 liraya bir malı sattınız. Bunun içinde 24 lira katma değer vergisi var. Devlete hemen 24 lira ödemiyorsunuz; öncesinde bu mal için daha önce ödediğiniz kdv'leri düşüyorsunuz.
Diyelim aynı malı siz toptancıdan 50 liraya aldınız. Toptancı malı size satarken zaten kdv eklemiş oluyor. Yani siz toptancıdan malı satın alırken bu ürün için 9.7 lira zaten kdv ödemiştiniz. Devlete ödeyeceğiniz kdv den bu miktarı düşebiliyorsunuz. 24 - 9.7 = 14.3 lira sonuç olarak devlete ödemeniz gereken kdv tutarı.
Ürün ve hizmetlerde olduğu gibi diğer harcamalarınızda ödediğiniz kdv'leri de düşebiliyorsunuz. Mesela dükkan kirası içinde kdv ödüyorsanız veya dükkanda kullanmak için aldığınız ürünlerde kdv ödediyseniz bunlarıda düşebiliyorsunuz.
Bu yüzden bütün harcamalarınızda fiş, fatura vb belgeler alıp bunları saklayın.
Önemli Not: Katma değer vergisi ödemeleri kar - zarar dan bağımsızdır. Yani kar veya zarar etmeniz ödeme olayını etkilemez ve kdv her halükarda devlete ödenmelidir.
Örnek: Vergi dönemi içinde geliriniz 5000 lira ama giderleriniz 10000 lira yani 5000 lira zarardasınız. Bu durumda dahi vergi dönemi içinde toplamış olduğunuz katma değer vergileri vergi dairesine ödenmelidir.
Kimlerin katma değer vergisi yükümlülüğü vardır?
Yaptığınız işte yıllık hasılatınız 10.000 euro'nun üzerinde ise kdv yükümlülüğünüz var. Diğer bir deyişle bir yıl içinde 10.000 eurodan daha az miktarda mal/hizmet satıyorsanız ürün ve hizmet fiyatlarına Kdv eklemeniz gerekmiyor.
Katma değer vergisi nasıl hesaplanır?
Sattığınız mal veya hizmet için kdv oranı ne ise ona göre ürünün satış fiyatına ekliyorsunuz. Hesaplama için size kolay bir yöntem önerelim: Diyelim satacağınız ürünün kdv oranı %24 ve ürünü 50 liraya aldınız 50 lirada kar eklediniz, ürünün kdvsiz satış fiyatı 100 lira oldu. Bu 100 lirayı 1.24 ile çarparsanız ürünün kdv'li satış fiyatını bulursunuz (124 lira). Aynı şekilde ürünün kdv'li fiyatını 1.24 e bölerseniz: 124 bölü 1.24 = 100 lira ürünün kdvsiz satış fiyatını bulursunuz.
İkinci el eşya alım satımında kdv hesaplaması farklı o yüzden onu aşağıda ayrı bir başlık altında anlatacağız.
Finlandiya'da 2. el eşya alım satımında Kdv nasıl hesaplanıyor?
Finlandiya'da ikinci el eşya alım satımında farklı bir kdv sistemi uygulanıyor.
- Kendinize ait bir kullanılmış eşyayı satarken ürüne kdv eklemenize gerek yok, ayrıca yıllık 5000 euroya kadar olan satışlarda sattığınız ürünlerden gelir vergisi de ödemenize gerek yok. Özetle size ait kullanılmış ürünlerin satışından herhangi bir vergi ödemenize gerek yok (yıllık 5000 euro yu geçmediği sürece).
- Başkasından alıp sattığınız ürünlerde ürün fiyatına kdv ekleme zorunluluğu var. Diyelim bir kişiden 2. el cep telefonu aldınız ve buna belli bir kar ekleyip başka birine satacaksınız; bu durumda ürün fiyatına ayrıca kdv eklemeniz gerekiyor. 2. el ürünlerin alım satımında kdv oranı %24 ancak bu sıfır mallardaki gibi hesaplanmıyor.
Bir örnek verirsek fark kolayca anlaşılır:
Sıfır mal alım satımı kdv hesabı: Toptancıdan 100 liraya bir elbise aldınız, 100 lirada kar payı eklediniz. Ürünün vergisiz fiyatı 200 lira oldu. Buna bir de %24 kdv ekliyorsunuz; 200 x 1.24 = 248 lira kdv li satış fiyatı.
2. el mal alım satımı kdv hesabı: 100 liraya 2. el cep telefonu aldınız. Buna 100 lirada kar payı eklediniz; kdv'siz satış fiyatı 200 lira oldu. Şimdi buna kdv yi eklerken kdv'yi satış fiyatı üzerinden değil sadece kar payı üzerinden hesaplanıyor. Kar payımız 100 liraydı, 100 liranın %24 ünü alıp kdv olarak satış fiyatına ekliyoruz. Bu durumda ürünün kdv'li satış fiyatı 224 lira oluyor.
Not: Bu şekilde ikinci el eşya alıp satacaksanız, bunu ayrıca vergi dairesine bildirmeniz gerekiyor ki bu şekilde daha düşük kdv ile ürünleri satabilesiniz.
Finlandiya'da katma değer vergisi vergi dairesine ödenirken nasıl hesaplama yapılır?
Başta belirttiğimiz gibi ürün ve hizmet satarken bunların fiyatlarına kdv ekliyorsunuz ve bu topladığınız vergileri vergi dairesine ödüyorsunuz.
Peki toplamda ne kadar kdv ödeyeceğimizi nasıl hesaplayacağız?
Müşterilere mal hizmet satarken kestiğiniz fişler ve faturalardan zaten vergi dönemi içerisinde ne kadar katma değer vergisi topladığınız belli ancak bu vergi devlete ödenmeden önce bazı kdv indirimlerinden yararlanabiliyorsunuz.
Not: Bu indirimlerden yararlanabilmek için kdv yükümlülüğünüz olmalı. Diyelim yıllık satışınız 10.000 euro dan az ve kdv yükümlülüğü için herhangi bi başvuru yapmadınız. Bu durumda indirimlerden yararlanamıyorsunuz. 10.000 euro dan az satışı olanların kdv yükümlülüğü olmasa da isteğe bağlı olarak kendinizi kdv yükümlüsü olarak kayıt ettirebilirsiniz.
Örnek: 124 liraya bir malı sattınız. Bunun içinde 24 lira katma değer vergisi var. Devlete hemen 24 lira ödemiyorsunuz; öncesinde bu mal için daha önce ödediğiniz kdv'leri düşüyorsunuz.
Diyelim aynı malı siz toptancıdan 50 liraya aldınız. Toptancı malı size satarken zaten kdv eklemiş oluyor. Yani siz toptancıdan malı satın alırken bu ürün için 9.7 lira zaten kdv ödemiştiniz. Devlete ödeyeceğiniz kdv den bu miktarı düşebiliyorsunuz. 24 - 9.7 = 14.3 lira sonuç olarak devlete ödemeniz gereken kdv tutarı.
Ürün ve hizmetlerde olduğu gibi diğer harcamalarınızda ödediğiniz kdv'leri de düşebiliyorsunuz. Mesela dükkan kirası içinde kdv ödüyorsanız veya dükkanda kullanmak için aldığınız ürünlerde kdv ödediyseniz bunlarıda düşebiliyorsunuz.
Bu yüzden bütün harcamalarınızda fiş, fatura vb belgeler alıp bunları saklayın.
Önemli Not: Katma değer vergisi ödemeleri kar - zarar dan bağımsızdır. Yani kar veya zarar etmeniz ödeme olayını etkilemez ve kdv her halükarda devlete ödenmelidir.
Örnek: Vergi dönemi içinde geliriniz 5000 lira ama giderleriniz 10000 lira yani 5000 lira zarardasınız. Bu durumda dahi vergi dönemi içinde toplamış olduğunuz katma değer vergileri vergi dairesine ödenmelidir.
Finlandiya'da Gelir Vergisi
Gelir vergisi, işletme tipine ve kar miktarına göre değişiyor. Ayrıca gelir vergisi artan oranlara göre hesaplanıyor; kazanç ne kadar artarsa ödemeniz gereken yüzdelik dilimde artıyor.
(Diyelim; geliriniz ayda 2000 euro %25 vergi ödüyorsunuz, geliriniz 6000 euro %40 vergi ödüyorsunuz vesaire. Not: Oranlar ve rakamlar sadece konuyu açıklamak için gerçek rakam ve oranlar bunlardan farklı olabilir.)
Finlandiya'da gelir vergisi nasıl hesaplanıyor?
Gelir vergisi ürün ve hizmet satışı sonucu vergi dönemi içinde karınız varsa bundan alınan vergidir.
Yani gelir vergisi ödemek için öncelikle işletmenin kâr ediyor olması gerekir. Kdv ile gelir vergisi arasındaki en temel farklardan biri de bu zaten; kdv her halükarda ödenir, gelir vergisi sadece kâr ederseniz ödenir.
Gelir vergisi sistemi mantık olarak Türkiye ile benzer özellikte; vergi dönemi içerisinde belli bir satış yapıp gelir elde ediyorsunuz, bu ürün ve hizmeti oluşturmak için belli bir masraf yapıyorsunuz.
Bu ikisi arasındaki fark da kârdamısınız zarardamısınız onu görmenizi sağlıyor.
Gelirlerden giderler çıkarılıyor ve kârdaysanız bu kâr üzerinden vergi ödüyorsunuz.
Gelirler hesaplanırken katma değer vergisi buna dahil edilmiyor.
Örnek: Ürünü kdv dahil fiyatı 124 liraya sattınız. Bundan kdv olan kısım (24 lira ) çıkarılıyor.
Kalan 100 lira size gelir olarak yazılıyor.
Finlandiya'da gelir vergileri oldukça yüksek bu sebeple bütün giderlerinizi kayıt altında tutup gelirlerden düşmeye çalışın bu şekilde gereksiz yere fazladan gelir vergisi ödemezsiniz.
Gelir vergisi hesabı ile alakalı önemli birkaç bilgi ve tüyo
- Finlandiya'da vergi dönemleri aylık, 3 ayda bir veya yılda bir şeklinde seçilebiliyor.
Bunun manası şu; aylık derseniz her ay gelir,gider ve vergileri hesaplayıp ödüyorsunuz. 3 ayda biri seçerseniz; bu işlemleri 3 ayda bir yapıyorsunuz vs. Yıllık derseniz; yılda bi kez vergi hesap kitabı yapıyorsunuz.
Hangisi iyidir diye düşünüyorsanız; Satışlarınız fazlaysa aylık vergi dönemi daha iyi, satışlarınız az ise 3 aylık veya yıllık daha iyi. Çok müşterisi olan bir dükkanın veya şirketin bütün vergi işini bi yıl bekletirseniz haliyle dağ gibi fatura, fiş biriktirmeniz gerekir. - İşletmelerde gelir vergisi bir önceki dönemde yapılan kara göre hesaplanır (aksini bildirmezseniz.) ve peşin peşin ödenmeye başlanır .
İşletme yeni kurulmuşsa veya dükkan yeni açılmışsa sizden bi gelir tahmini yapmanızı istiyorlar. Diyorsunuz ki ben bu sene 10.000 euro para kazanacam, hemen gelir vergisini hesaplıyorlar ve taksit taksit ödemenizi bekliyorlar. - Limited şirketlerde ortaklardan birinin kendi ihtiyacı için kasadan çektiği paradan %20 direkt vergi olarak kesilir. Ortaklar maaş alıyorsa alınan maaştan yine kişinin toplam gelirine oranla vergi kesilir.
- Eşlerin gelirleri birbirlerinin gelir vergisi oranlarını etkilemez. Bu yüzden iyi kar yapan küçük işletmelerde tek kişinin sahipliği yerine, eşlerin dükkana ortak olması toplamda daha düşük gelir vergisi ödenmesini sağlar.
Örnek: Bir restoranınız var ve ayda 10.000 euro kar yapıyor. Siz tek başınıza restoranın sahibisiniz. Bu durumda aylık geliriniz yüksek olduğundan yüksek oranda vergiye tabi oluyorsunuz. Atıyorum %40 vergi oranı; 4000 euro aylık gelir vergisi ödüyorsunuz.
Aynı restoran sizin ve eşinizin üzerine olsa: Kar ikiye bölündüğü için 5000 euro sizin 5000 euro eşinizin aylık geliri var olarak görünüyor. Bu durumda kişi başı geliriniz daha düşük olduğundan vergi oranı da düşüyor. Atıyorum %25; siz size düşen 5000 euro'dan (1250 euro), eşinizde kendine düşen 5000 euro dan (1250 euro) bu oranda vergi ödüyor.
Kısaca kar aynı, eve giren para normalde aynı ama hesap iki kişiye bölününce 4000 euro yerine 2500 euro gelir vergisi ödüyorsunuz.
Finlandiya'da neler gelir vergisinden düşülebilir?
- Ürün veya hizmeti üretmek için yapılan masrafları gider olarak düşebiliyoruz. (ürünü toptancıdan veya üreticiden almak için harcanan para, dükkan kiranız, dükkanın faturaları, dükkan için kullandığınız temizlik, hijyen ürünleri, çalışanların maaşları vesaire)
- Bunun yanında işiniz ile alakalı diğer harcamaları da düşebiliyorsunuz. Diyelim marangozsunuz ve yaşadığınız şehirden farklı bir şehirde işinizle alakalı bir fuar var. Bu fuara gidiş geliş, eğer orda konaklayacaksanız konaklama masrafları, fuara giriş için alınan biletler ve benzerini masraf olarak düşebiliyorsunuz.
Önemli Not: Bu harcamaları ve hangi tarihlerde ne amaçla gittiğinizi not almanız gerekiyor. Bu tür harcamalar için bir günlük tutmakta fayda var. - Akaryakıt masrafları: Ticari aracınız varsa bunun için kullandığınız akaryakıtı masraf olarak düşebiliyorsunuz.
Binek aracınız varsa bu araba için kullandığınız akaryakıtı sadece iş amaçlı kullandığınız zaman masraf olarak düşebiliyorsunuz. Bu durumda da yine aracın kullanımı ile alakalı bir günlük tutmanız gerekiyor (zorunlu).
Örnek: 24 mayıs perşembe günü saat 10:00 - 10:30 arası, 12 kilometre Tampere'den Ylöjärvi'ye mal almaya gittim.
Finlandiya'da vergi denetimleri çok sıkı; bu tür kayıtlarda yanlış beyanda bulunmayın.
Konu ile ilgili güzel bir örnek vereyim: Buz hokeyi derbi maçın olduğu gün vergi dairesinden elemanlar buz hokeyi salonun olduğu yere gidip dışarıdaki araçların plakalarının fotoğrafını çekmişler. Daha sonra vergi dönemi sonunda bu araç kullanımı ile ilgili günlüklerdeki beyanlarla karşılaştırmışlar. Diyelim vatandaş maçın olduğu saatte şurdan şuraya iş için gittim yazmış ama plakaya bakıyorlar araç o saatte buz hokeyi salonun önünde. Bu durumda yalan beyandan dolayı tabi ceza yazıyorlar. - Bir de iş için yapılan etkinlikler, toplantılar, yemekler ve benzerinde duruma bağlı olarak belli oranda masraf gösterebiliyorsunuz. Örnek: Siz iş yeri sahibisiniz ve birlikte iş yapacağınız kişiyi veya müşteriyi bir yemeğe götürdünüz. Yemekte kendi yiyip içtiklerinizi masraf olarak gösteremiyorsunuz ama misafir için harcadığınız yemek parasının bi kısmını masraf olarak gösterebiliyorsunuz. Diyelim çalışanlarınız için bir etkinlik düzenlediniz veya onları bi eğitimine, seminere gönderdiniz bunları da masraf gösterebiliyorsunuz.
Finlandiya'da İşletme Olmadan Ticaret
Herhangi bir işletmeniz veya dükkanınız yok ama bişeyler alıp satma gibi bi fikriniz var. Bu durumda yıllık 10.000 euroya kadar olan satışlarda kdv zorunluluğu yok ama gelir vergisi zorunlu.
Gelir vergisi içinde bir defter tutmanız gerekiyor hangi tarihte ne kadar mal sattınız, kaç paraya sattınız, maliyeti neydi, ne kadar ettiniz vesaire. Gelir beyanını kendiniz form doldurarak yapıyorsunuz o yüzden bu kayıtlar önemli.
Finlandiya'da işportacılık yapılamayacağı için açık pazarlarda veya internet üzerinden eşya alıp satmak mümkün. El işi ve el emeği ile yapılmış ürünler içinde aynı kurallar geçerli.
Evde takı, süs eşyası ve benzeri yapıp bunları internet üzerinden veya pazarlarda satabilirsiniz.
Finlandiya'da ikinci el eşya alıp satmak veya Finlandiya'da el işi ürünler satmak için
Reilu Kirpputori sitemizi kullanabilirsiniz.
Mal ve hizmet satarken fiş ve faturaları el ile yazabiliyorsunuz illa yazarkasaya ihtiyacınız yok.
Normalde fiş de işletmeler için işletme vergi numarası olması gerekiyor ama dükkan ve/veya işletmeniz yoksa haliyle sizde bu numaradan olmuyor. Bunun yerine isim soyisim ve imzayı kullanın
0 yorum: