Finlandiya Okul Öncesi Eğitim Sistemi


Finlandiya'da ana okullar nasıl işliyor? Çocuklara neler öğretiliyor? Gün içerisinde Finlandiya'daki kreşlerde neler yapılıyor? Bu konular ve daha fazlasını bu yazımızda bulacaksınız.
Türkiye'den Finlandiya'ya araştırma ve gözlem için gelen kişiler bazen bu konularda yazılar yazmalarına rağmen sürekli bir eksiklik veya olayı tam anlamama durumu var.
Bu tabii ki onların hatası değil; burada çok kısıtlı süre kalmalarından dolayı yeterli bilgi toplama imkanları olmuyor.
Finlandiya'da yaşayan ve işin içinde olan kişiler olarak size daha detaylı ve doğru bilgi verebileceğimiz kanısındayız.


Finlandiya Anaokulları

Finlandiya'daki ana okullarının büyük bir kısmı belediyelere ait; bazı özel kreşler var bunlar içinde dil odaklı kreşlerde bulunuyor. Örneğin sadece Macarca konuşulan özel kreş. Tabii ki özel kreşlerin de devletin belirlediği standartlara uygun olması gerekiyor.
Finlandiya ana okullarının fiziksel özellikleri:

- Genelde kreşler ilköğretim okullarının yanında ayrı bir bina şeklinde oluyor.
- Kreşlerin içinde oyun odaları, duş ve lavabo alanları, yeme-içme odaları, elbise kurutma makinaları, merkezi ısıtma sistemi, yeni binalarda yerden ısıtma sistemi de bulunuyor, kreşin bahçe ve park alanı, kreş içinde bebek arabalarını koyabileceğiniz kapalı alanlar bulunuyor.
- Finlandiya'da kreşlerin olmazsa olmazı: Dışarıda çocukların vakit geçirebileceği ve oynayabileceği bahçe alanının bulunması. Finlandiya'da özel kreş açmak isteyenlerin buna dikkat etmesi gerekiyor.
- Finlandiya ana okullarında çocukların bulunduğu ve kullandığı alanlarda tablet, bilgisayar, televizyon gibi elektronik cihazlar bulunmuyor; sadece cd çalarlı küçük müzik setlerinden var çocukların müzik dinleyebilmesi için.
- Bir diğer önemli konu da; ana okullarına ayakkabı ile girilmesine kesinlikle izin verilmiyor. Ya girişte ayakkabınızı çıkartıyorsunuz veya galoş kullanıyorsunuz.
Çocuklar için aile isterse sadece içerde giymek üzere hafif ayakkabı veya patik kullanılabiliyor.



Finlandiya Anaokulu Ücretleri

Anaokulları pek çok kişinin düşündüğünün  aksine ücretsiz değil. Ailenin ödeyeceği ücret ailenin aylık brüt gelirine göre belirleniyor. Yani ailenin geliri düşükse daha az ödüyor ailenin geliri yüksekse daha fazla ödüyor.
Eskiden ücretler aylık hesaplanıyordu. Şimdi yeni bir uygulamaya geçildi; çocuğun kreşte geçirdiği saat üzerinden aylık ödeyeceğiniz miktar hesaplanıyor.
Çocuğu kreşe götürdüğünüzde ve çocuğu kreşten alınca yuvarlak pil şeklinde bir alet var onu kreşteki görevlilerin cep telefonunda okutuyorsunuz. Ona göre program çocuğun kaç saat kaldığını hesaplıyor. Finlandiya anaokulu ücretleri ne kadar ? Diye merak ediyorsanız aylık 100 - 250 euro arasında değişiyor.


Finlandiya Anaokulu Eğitimi


Anaokullarında anaokulu öğretmenleri ve çocuk bakıcıları bulunuyor: anaokulu öğretmeni plan, program işini yapıyor. Gün içerisinde hangi aktiviteler yapılacak ve çocuklara neler öğretilecek bunların planını yapıyor. Çocuk bakıcıları da bu planları uyguluyor.
Finlandiya okula başlama yaşı 7 ve çocukların genelde anaokuluna başlaması için 1 yaş civarında olmaları gerekiyor. Yani Finlandiya'da genelde 1-7 yaş arası çocuklar anaokuluna gidebiliyorlar. Çocuğu anaokuluna göndermek zorunlu değil; tamamen ailenin inisiyatifine kalmış durumda ancak ailelerin büyük kısmı çocuklarını anaokuluna gönderiyorlar.
Finlandiya'da aile ve komşuluk bağları pek bulunmadığından kreşler çocukların yaşıtları ile birlikte zaman geçirebilmesi açısından önemli yerler.
Finlandiya anaokullarında gün içindeki plan şu şekilde:
- Sabah 8.00 - 8.30 arası kahvaltı
- Bir iki saat oyun ve eğitim, hava durumuna göre bahçede geçirilen zaman
- Saat 11 öğle yemeği
- Öğle yemeği sonrası çocukların temizliği, altının değiştirilmesi veya lavaboya götürülmeleri
- Saat 12.00 - 2.00 öğle uykusu
- Saat 2 öğleden sonra yemeği
- Saat 2 den sonra duruma göre içeride oyun ve eğitim veya çocukların bahçeye çıkarılması
Finlandiya iklimi genelde soğuk ve yağışlı olmasına rağmen çocukların dışarıda zaman geçirmesine önem veriliyor. Hava çok aşırı soğuk veya yağışlı değilse çocuklar her gün bir kaç saat anaokulun bahçe ve parkında oynuyorlar.
Bu ön bilgilerden sonra gelelim 
Finlandiya'daki anaokullarında çocuklara neler öğretiliyor

- Çocukların yaş gruplarına göre öğretilecek konularda farklı oluyor. 1 yaş dan 7 yaşa doğru sırayla neler öğretildiğinden bahsedersek
- Önce çocuklara yemek yeme alışkanlığı kazandırılıyor. Çocuklar ufak yaşlardan itibaren yemekleri kendileri yiyorlar.
- Çocuklara gün içerisinde hikayeler okunuyor, şarkılar dinletiliyor ve çocukların çok ufak yaşlardan itibaren resim yapması teşvik ediliyor.
- Çocuklara tuvalete gitme ve ellerini yıkama alışkanlığı kazandırılıyor.
- Çocukların el becerilerinin gelişmesi için aktiviteler yapılıyor. Kağıtları kesme, yapıştırma, posta kartları yapma ve küçük dekorasyon eşyaları yapma vb.

- Çocukların fiziksel gelişimleri için de yine bahçede serbest oyunlara izin veriliyor ve bazen de küçük yarışlar düzenleniyor.
- Aynı zamanda bazı yerlerde çocuklara buz pateni ve kayak da öğretiliyor.
- Anaokulunda çocuklara renkler, sayılar ve eşyaların isimleri öğretiliyor. Bunlarla birlikte duygular ve soyut kavramlarda öğretilen konular arasında ancak bunlar klasik ders biçiminde yapılmıyor; çocukların oyun oynarken bunları öğrenmesi sağlanıyor.

Ki Finlandiya eğitim sistemi mucizesi denilen şey aslında sadelik ve doğallık:
Çocukları saatlerce bir sıraya oturtup tonla şey ezberletmeye çalışmak yerine olabildiğince sade ve kısa bir programla ve her şeyi pratik olarak uygulayarak öğrenmeleri teşvik ediliyor.
- Eğer çocuk göçmen bir ailedense dil öğrenme konusunda da ek programlar uygulanıp dil öğrenmesi için destek veriliyor.
- Çocuğun ailesinin dini inancı vb de dikkate alınan konular arasında.

Kısaca özetlersek anaokullarında öğretilen konular diğer ülkelerden çok farklı değil öğretme metodu ve öğreten kişilerin kalitesi önemli rol oynuyor.
Bir diğer önemli faktör de aileden gelen eğitimin iyi olması. Finlandiya dünyadaki en çok kitap okunan ülkelerden biri; kitap okuma alışkanlığı küçük yaşlarda çocuklara da kazandırılıyor.



Finlandiya'da Anaokulunda Çalışmak

Daha önce bahsettiğimiz gibi anaokullarında; anaokulu öğretmenleri ve çocuk bakıcıları bulunuyorlar. Anaokulu öğretmeni olabilmek için üniversitede bu bölümü bitirip yüksek lisans seviyesinde eğitime sahip olmanız gerekiyor. Finlandiya'da öğretmek olmak için yapılması gerekenler içinde yüksek lisans mezunu olmak 1. şart.
Finlandiya anaokullarında çocuk bakıcısı olarak çalışabilmek için ise ilköğretimin ardından meslek okuluna gitmeniz gerekiyor. Finlandiya'da sosyal ve sağlık alanı deniyor bu bölüme ve bakıcı olacak kişiye de "lähihoitaja" deniyor.
Çocuk bakıcılığı okulu yaklaşık 2 sene sürüyor. Okula girebilmek için 3 saatlik bir teste giriyorsunuz. Sonra psikolojik değerlendirmeden geçiyorsunuz. Testte başarılı olanlardan bir kısmını seçip mülakata çağırıyorlar. Mülakat sonrası ise kimlerin okula alınacağı belli oluyor.
2 yıllık eğitimin büyük kısmı iş yerinde çalışarak yani staj şeklinde geçiyor diğer kısmı ise teorik bilgiler edinerek geçiyor.
Finlandiya'da iş bulunması kolay mesleklerden biri çocuk bakıcılığı; çünkü çok sayıda kreş, anaokulu var.
Finlandiya anaokullarda çalışma koşulları oldukça iyi; kreşlerin büyük kısmı hafta sonları kapalı. Genelde haftada 5 gün sabah 8 akşam 5 arası çalışıyorlar.
Diğer ülkelere göre en önemli fark; bakıcı başına düşen çocuk sayısının az olması örneğin 10-12 kişilik çocuk grubu ile ortalama 2-3 bakıcı ilgileniyor.





Önceki
Sonraki

5 yorum:

  1. Merhabalar, 6 yaşında çocuğum ile Finlandiya'ya yerleşeceğiz, dil konusunda endişemiz var, yazdıklarınızdan anladığım kadarıyla göçmen çocuklar için özel eğitim veriyorlar. Konu ile ilgili daha detaylı bilgi alabileceğimiz bir kurum veya yazı var mıdır?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Dil konusunda hic endise etmeyin. Çocuklar çok hızlı öğreniyorlar ve dil konusunda zaten kreş ve okullarda yardımcı oluyorlar. 1 senede su gibi konusmaya baslar o.

      Sil
  2. Merhabalar
    Finlandiya'nın okul öncesi eğitiminde matematik kazanımlarına nasıl ulaşabilirim. Ödevim var ve 19 Kasım'da son yardımcı olursanız çok sevinirim.

    YanıtlaSil
  3. Merhaba ben Finlandiya da çocuklar için psikomotor ve fiziksel gelişimleri için nasıl etkinlikler yapıldığını öğrenebilir miyim yani etkinliğin nasıl uygulandığına kadar teşekkür ederim

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Genel olarak 3 grupta toplayabiliriz bunları
      1) Kural kaidelerin öğrenilmesi ve çevrenin tanınması
      -- Çocukları küçük turlara çıkarıyorlar. Bu önce kreşin yakın çevresinde dolaşma, daha sonra biraz daha genişliyor bu alan ve kreşten daha uzak yerlere birlikte seyahat. (genelde yaş gruplarına göre çocuk büyüdükçe keşfedilen alan da genişliyor)
      Bu aşamada hem çocuklara çeşitli kurallarda öğretiliyor. Karşıdan karşıya nasıl geçilir. Trafikte nasıl davranılır vesaire.
      2) Sportif faaliyetler
      Çocuklara sporlar öğretiliyor. Mesela buz pateni, kayak, futbol vesaire.
      Bunlar tabi ki yılın mevsimlerine göre yapılıyor.
      3) Oyunlar
      Nerdeyse hergün, günde 2 kez (sabah kahvaltıdan sonra ve öğleden sonra) çocukları bahçeye çıkarıyorlar (kreşlerin neredeyse tamamında, bahçe / oyun alanı var). Burada ya serbest oyunlar oynuyorlar (kum havuzunda oynamak, salıncakta sallanmak vesaire) veya çeşitli yarışmalar ve oyunlar düzenliyorlar.

      Sil